Waardevolle mest
In dit verhaal laat ARTIS zien hoe olifantenmest en organisch afval wordt omgezet. Ontdek hoe microben helpen om afval om te zetten in grondstoffen.
ARTIS heeft iedere dag weer een enorme hoeveelheid organisch afval, zoals olifantenmest. Materiaal dat nog vol voedingsstoffen zit. En dit ‘afval’ kunnen we prima hergebruiken.
Fermentatietank
Aziatische olifanten poepen wel 100 kilo per dag. Dit is niet alleen omdat zij veel eten, maar ook omdat planten lastig te verteren zijn. Zoogdieren missen het enzym cellulase dat ze nodig hebben om plantaardig materiaal (met daarin de moeilijk afbreekbare cellulosemoleculen) af te breken. Zij moeten daarvoor de hulp inschakelen van hun darmmicroben. Olifanten hebben lange darmen met een zeer grote blinde darm. Die laatste werkt als een soort fermentatietank. Hier blijft het eten lang hangen, zodat de darmbacteriën zoveel mogelijk voedingsstoffen aan het eten kunnen onttrekken.
Grotendeels onverteerd
Evengoed wordt meer dan de helft van wat een olifant eet weer grotendeels onverteerd uitgepoept. Het is daarom een zeer energierijke meststof en zonde om zomaar weg te gooien. ARTIS wil deze grote hoeveelheid olifantenpoep en ander organisch afvalmateriaal dan ook graag omzetten in een bodemverbeteraar in haar vele plantenborders. En net als de olifant, heeft ARTIS hierbij de hulp van microben nodig.
Zuurkool van mest
Aan de mix van mest en plantenresten worden micro-organismen, waaronder melkzuurbacteriën, streptomyceten, gisten en schimmels (de zogenaamde Effectieve Micro-organismen, of E.M.), toegevoegd. Deze microben verwerken samen de olifantenpoep tot ‘bokashi’, een Japanse term voor gefermenteerd organisch materiaal. In tegenstelling tot normale compostering, wordt dit mengsel vervolgens luchtdicht verpakt. Zo kan anaerobe (‘zuurstofloze’) fermentatie plaatsvinden. Hierdoor ontstaan er nuttige stofwisselingsproducten van de microben, blijft de energie in het product beter behouden, en er gaat minder van het mengsel verloren in de vorm van CO2. Het geheel krijgt hierdoor, net als bijvoorbeeld bij zuurkool, dus een hogere voedingswaarde.
Voordelen
De microbenrijke mix als bodemverbeteraar heeft een aantal voordelen. Het heeft een ontgiftende werking, is een goede voedselbron voor het bodemleven en zorgt voor een snellere beschikbaarheid van de opneembare voedingsstoffen voor de plant. Bijvoorbeeld voor de eetbare tuin. Nadat de olifantenmest en plantaardige resten in 6 tot 8 weken gefermenteerd zijn, wordt de bokashi toegevoegd aan de planten. Op deze manier wordt van afval waardevolle grondstoffen gemaakt en wordt de duurzame kringloop verder gesloten.
