5 uitvindingen van Louis Pasteur die de wereld veranderden
Van pasteurisatie en fermentatie tot levensreddende vaccins en de pasteurpipet, Louis Pasteur heeft veel uitgevonden.
- Naam
- Louis Pasteur
- Nationaliteit
- Frans
- Vakgebied
- Scheikunde en biologie
- Leefde
- 27 december 1822 - 28 september 1895
Louis Pasteur is een van de meest invloedrijke microbiologen in de geschiedenis. Zijn innovaties hebben een enorme impact gehad op ons dagelijks leven. Van je ontbijt tot je pyjama en in zowel ziekte als gezondheid, Pasteur heeft meer voor ons betekend dan je misschien denkt. Ontdek in deze blog vijf belangrijke uitvindingen van Louis Pasteur die je dagelijks kunt tegenkomen.
1. Het belang van pasteurisatie
Geniet je ook zo van een glas melk bij je ontbijt of lunch? De melk die in de supermarkt te koop is, ondergaat een proces dat bekend staat als pasteurisatie. Deze methode, ontwikkeld door Louis Pasteur, voorkomt dat voedsel snel bederft door het kort te verhitten. Zo worden de meeste schadelijke bacteriën gedood zonder dat de smaak en van het product veel verandert. Dit verklaart waarom melk uit het koelschap anders smaakt dan lang houdbare melk; lang houdbare melk wordt namelijk veel hoger verhit, wat de smaak aanzienlijk beïnvloedt.
2. Fermentatie: van wijn tot kimchi
Een glas wijn of bier bij het diner? Dat is ook dankzij Pasteur. Het proces van pasteurisatie bedacht hij allereerst om wijn langer houdbaar te maken, zo kon dit namelijk geëxporteerd worden. Daarnaast was hij ook de eerste mens die ontdekte dat bij de productie van wijn microben betrokken zijn. Zijn onderzoek onthulde hoe fermentatie werkt: een gecontroleerd proces waarbij microben voedingsmiddelen en dranken omzetten in nieuwe producten met een andere smaak en een langere houdbaarheid. Denk aan wijn, bier, yoghurt, kimchi, sojasaus, kombucha en zuurkool. Hoewel Pasteur fermentatie niet heeft uitgevonden—dit gebeurde al eeuwen eerder—veranderde zijn werk de manier waarop fermentatie op grote schaal werd toegepast. Dankzij Pasteur kan nu met precisie worden gewerkt om de gewenste smaak en kwaliteit te krijgen.
3. Moderne geneeskunde
Louis Pasteur heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de geneeskunde door te ontdekken dat bacteriën ziektes kunnen veroorzaken. Hoewel hij nog niet precies kon vaststellen welke bacterie welke ziekte veroorzaakte, betekende zijn inzicht dat ziekten niet spontaan ontstonden een doorbraak. Dit legde de basis voor verdere ontdekkingen die we vandaag de dag nog steeds gebruiken. Dankzij zijn pionierswerk konden andere wetenschappers later wel specifieke bacteriën identificeren en koppelen aan bepaalde ziekten. Hoewel zijn ideeën aanvankelijk op veel scepsis stuitten, waren er gelukkig onderzoekers die zijn bevindingen wel serieus namen en zijn onderzoek voortzetten. Dankzij hun werk is de moderne geneeskunde sterk verbeterd.
4. Vaccins die miljoenen levens redden
In de medische wereld heeft Louis Pasteur ook een grote bijdrage geleverd. Hij ontwikkelde vaccins die levensreddend bleken, zoals het vaccin tegen miltvuur (Anthrax) voor schapen en tegen kippencholera, wat de Franse veestapel enorm heeft beschermd. Maar Pasteur dacht niet alleen aan dieren; ook mensen profiteren van zijn werk. Zo ontwikkelde hij een vaccin tegen hondsdolheid (Rabiës), een gevaarlijke ziekte die van dier op mens kan worden overgedragen. Door een sterk verzwakte vorm van het virus te gebruiken, kon het lichaam leren hoe deze ziekte te bestrijden zonder daadwerkelijk ziek te worden. Hoewel de kans op rabiës in Nederland klein is, wordt bij reizen naar risicogebieden vaak geadviseerd om deze vaccinatie te nemen.
5. De Pasteur pipet: een nuttig laboratoriumhulpmiddel
Ook in de wetenschap kom je de uitvindingen van Louis Pasteur tegen. In ARTIS-Micropia gebruiken laboranten dagelijks de pasteurpipet, een slimme uitvinding van Pasteur. Met deze handige pipet kunnen kleine hoeveelheden vloeistof nauwkeurig worden verplaatst. Het werkt eenvoudig: het is een lange, plastic buis met een bolletje bovenop. Knijp in het bolletje om lucht uit de pipet te duwen, laat het los in de vloeistof, en je zuigt de vloeistof op. Vervolgens kun je door opnieuw te knijpen de vloeistof druppelsgewijs weer loslaten. Vanuit het museum kan je zo het laboratorium in kijken en de laboranten aan het werk zien. Zie jij ze de pasteurpipet gebruiken?